In oktober 2019 werd voor werknemers, die erkend zijn als mantelzorger van een zorgbehoevende persoon, de mogelijkheid ingevoerd om mantelzorgverlof aan te vragen bij de werkgever.
Het mantelzorgverlof is een nieuw thematisch verlof, naast de bestaande thematische verloven zoals ouderschapsverlof, verlof voor medische bijstand en palliatief verlof.
In de praktijk bleek het voor werknemers echter nog niet mogelijk om dit mantelzorgverlof effectief op te nemen, omdat de procedure om de erkenning als mantelzorger aan te vragen, nog niet was uitgewerkt.
Inmiddels is het Koninklijk besluit dat de aanvraagprocedure voor de erkenning als mantelzorger regelt toch in het Belgisch Staatsblad gepubliceerd. Hierdoor kunnen werknemers met ingang van 1 september 2020 een erkenning als mantelzorger aanvragen en kunnen erkende werknemers ook mantelzorgverlof aanvragen bij hun werkgever.
Opnamemogelijkheden mantelzorgverlof
Een voltijdse werknemer kan mantelzorgverlof opnemen in de vorm van:
- een volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst gedurende één maand per zorgbehoevende persoon;
- een vermindering van de arbeidsprestaties tot de helft of met 1/5de gedurende twee maanden per zorgbehoevende persoon.
Eén maand volledige onderbreking stemt overeen met twee maanden vermindering van prestaties.
Deeltijdse werknemers kunnen hun arbeidsovereenkomst voorlopig enkel volledig schorsen. Een KB zou nog bijkomend kunnen bepalen onder welke voorwaarden deeltijdse werknemers hun arbeidsprestaties tot de helft of met 1/5de van een voltijdse betrekking kunnen verminderen.
Voor beide vormen van mantelzorgverlof geldt een maximumduur voor de gehele loopbaan, nl.:
- maximum 6 maanden volledige schorsing van de arbeidsovereenkomst;
- maximum 12 maanden vermindering van de arbeidsprestaties.
Erkenning als mantelzorger
Om aanspraak te kunnen maken op mantelzorgverlof, moet de werknemer via de mutualiteit een algemene erkenning als mantelzorger en een specifieke erkenning voor de toekenning van sociale rechten bekomen.
Aanvraag bij de werkgever
Een werknemer die gebruik wil maken van het recht op mantelzorgverlof, moet de werkgever hiervan tenminste 7 dagen vóór de aanvang van het mantelzorgverlof schriftelijk in kennis stellen. Beide partijen kunnen wel een andere termijn overeenkomen.
De kennisgeving moet gebeuren door overhandiging van een geschrift aan de werkgever (waarbij de werkgever een duplicaat tekent als bericht van ontvangst) of bij middel van een aangetekend schrijven dat geacht wordt ontvangen te zijn de 3de werkdag na afgifte ervan bij de post.
In de schriftelijke kennisgeving moet de werknemer de periode vermelden waarin hij de uitvoering van zijn arbeidsovereenkomst wil schorsen. Tevens moet een bewijs worden toegevoegd van zijn erkenning als mantelzorger van de zorgbehoevende persoon.
Uitkering van de RVA
Een werknemer die mantelzorgverlof opneemt, zal hiervoor een uitkering van de RVA kunnen ontvangen. Momenteel worden hiervoor dezelfde bedragen toegepast zoals voor het verlof voor medische bijstand. In de toekomst kunnen bij KB nog specifieke bedragen voor het mantelzorgverlof worden vastgelegd.
Ontslagbescherming
Er is een ontslagbescherming van toepassing vanaf de schriftelijke kennisgeving aan de werkgever tot en met 3 maanden na afloop van het mantelzorgverlof. Gedurende deze periode kan de werkgever enkel tot ontslag overgaan om een voldoende reden die niets te maken heeft met het mantelzorgverlof of om een dringende reden.
Bij overtreding van de ontslagbescherming kan de betrokken werknemer, bovenop de opzeg of de verbrekingsvergoeding, een forfaitaire schadevergoeding van 6 maanden loon vorderen.
Bron: Wet dd. 17 mei 2019 tot erkenning van de mantelzorgers, B.S. 2 juli 2019 en Koninklijk besluit dd. 16 juni 2020 tot uitvoering van de wet van 12 mei 2014 betreffende de erkenning van de mantelzorger en de toekenning van sociale rechten aan de mantelzorger, B.S. 25 juni 2020.
Heeft u nog vragen? Wenst u meer informatie over dit artikel? Neem gerust contact op met de juridische dienst!